TRƯỜNG THCS NGÔ SỸ LIÊNhttps://thcsngosylien.edu.vn/uploads/111d.jpg
Thứ hai - 28/10/2024 00:32
Bạo lực học đường đã và đang trở thành vấn đề nhức nhối cho xã hội, nhà trường và gia đình, là thách thức ngày càng trầm trọng tại nhiều nước trên thế giới. Bạo lực học đường không dừng lại ở những tác động vật lý lên cơ thể người khác, nó bao gồm các hành vi bạo hành cả về tâm lý, tinh thần gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trẻ.Vậy bạo lực học đường là gì, biểu hiện bạo lực học đường và cách phòng chống như thế nào? Hãy tìm hiểu và phòng tránh bạo lực học đường qua bài viết này nhé!
CHUNG TAY PHÒNG CHỐNG BẠO LỰC HỌC ĐƯỜNG
Bạo lực học đường là những hành vi thô bạo, ngang ngược, bất chấp công lý, đạo lý, xúc phạm trấn áp người khác gây nên những tổn thương về tinh thần và thể xác diễn ra trong phạm vi trường học. Các hình thức bạo lực học đường phổ biến hiện nay Bạo lực học đường có thể diễn ra theo nhiều hình thức khác nhau. Trong đó các hình thức thường thấy nhất bao gồm:
Bạo lực thể xác: Đề cập đến bất cứ hình thức gây hấn nào về thể chất, sử dụng vũ khí. Chẳng hạn như đấm, đá, giật tóc, kéo rách quần/ áo hoặc sử dụng các vũ khí như roi, gậy, vật cứng… để gây bạo lực hay đe dọa nạn nhân.
Bạo lực tâm lý: Bao gồm các hành vi lạm dụng tình cảm và lời nói. Điều này có thể liên quan tới việc lăng mạ, cô lập, đe dọa, làm nhục, chế giễu, nói dối, trừng phạt hoặc tung tin đồn về người khác.
Bạo lực tình dục: Đề cập đến các tình trạng quấy rối tình dục, đe dọa tình dục, cưỡng bức, đụng chạm không mong muốn và cưỡng hiếp.
Bạo lực kinh tế: Bao gồm các hành vi trấn lột đồ vật hoặc tiền bạc, phá loại đồ đạc của bạn học. Đây là hình thức bạo hành học đường khác phổ biến nhưng hiện vẫn còn ít được quan tâm nghiên cứu hơn so với những hình thức bạo lực khác. Đe dọa trực tuyến: Bao gồm lạm dục tình dục hoặc tâm lý trên các phương tiện truyền thông xã hội hoặc các nền tảng trực tuyến khác. Điều này thường liên quan đến việc đăng thông tin sai lệch, tin đồn ác ý, bình luận gây tổn thương, đăng ảnh hoặc video nhạy cảm lên mạng xã hội. Đe dọa trực tuyến cũng có thể ở dạng loại trừ nạn nhân khỏi các nhóm hoặc mạng xã hội. Hậu quả nghiêm trọng của vấn nạn bạo lực học đường Bạo lực học đường có thể ảnh hưởng xấu đến cả những đứa trẻ trải nghiệm và chứng kiến cũng như cha mẹ của chúng đồng thời khiến cho chất lượng giáo dục đi xuống. Cụ thể như sau: 1. Ảnh hưởng đến trẻ em bị bạo hành Trẻ em từng là nạn nhân của bạo hành hoặc tiếp xúc với bạo hành ở một mức độ nào đó đôi khi sẽ tin rằng trở nên bạo lực chính là cách duy nhất giúp chúng được an toàn. Khi thực hiện hành vi bạo lực, chúng có thể cảm thấy thỏa mãn vì nhu cầu về sức mạnh cũng như sự an toàn được đảm bảo. Tuy nhiên, cảm giác thỏa mãn chỉ tồn tại trong thời gian ngắn. Bởi sau đó chúng bắt đầu tỏ ra sợ hãi bị trừng phạt hoặc gặp quả báo. Điều này có thể gây ra tức giận, đôi khi còn dẫn tới bạo lực hơn do chúng sợ hãi những gì có thể xảy ra nếu chúng không tự bảo vệ mình. Bạo lực học đường là chấn thương tâm lý và có khả năng gây ra đau khổ tâm lý đáng kể. Trường hợp một người nào đó có não bộ chưa phát triển đầy đủ bị chấn thương thì não của họ có thể bị tác động nghiêm trọng. Điều này ảnh hưởng rất lớn đến sự tập trung, chú ý, khả năng kiểm soát cảm xúc cũng như sức khỏe lâu dài của họ. Ở một khía cạnh khác, nạn nhân của bạo lực học đường có thể bị thương, trải qua những vết trầy xước, bầm tím hay thậm chí là gãy xương, tàn tật hoặc chấn động. Theo một nghiên cứu vào năm 2019 thì trẻ em bị bạo lực học đường có nguy cơ gặp các tình trạng sức khỏe thể chất và tinh thần lâu dài. Các vấn đề có thể gặp thường bao gồm lạm dụng chất kích thích, rối loạn gắn kết, tiểu đường, béo phì, bệnh tim, các bệnh hô hấp… Ai đó càng trải qua tuổi thơ bị bạo lực thì sẽ càng có nhiều rủi ro đối với sức khỏe tinh thần và thể chất của họ khi trưởng thành. Học sinh là nạn nhân của bạo lực học đường sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng về cả sức khỏe tinh thần lẫn thể chất 2. Ảnh hưởng đến trẻ em chứng kiến bạo lực học đường Trẻ em chứng kiến bạo lực học đường có thể cảm thấy tội lỗi khi nhìn thấy nó. Thậm chí là quá sợ hãi và không dám ngăn chặn nó. Ngoài ra, trẻ em trải qua hoặc chứng kiến bạo lực thì niềm tin cơ bản của chúng về cuộc sống và về người khác thường bị thay đổi. Chúng không còn tin rằng thế giới là an toàn và điều này có thể gây tổn hại lâu dài đến sức khỏe tinh thần. Kể cả những em chỉ chứng kiến chứ không tham gia hành vi bạo lực cũng bị ảnh hưởng. Chứng kiến những hành vi bạo lực khiến các em cảm thấy sợ hãi, và nếu thấy những kẻ gây ra bạo lực không bị trừng trị thì những em chứng kiến cũng có thể hùa theo số đông, ủng hộ hành vi này, và có nhiều khả năng trở thành kẻ có hành vi bạo lực trong tương lai. 3. Tác động đến cha mẹ Những bậc phụ huynh có con là nạn nhân của tình trạng này, họ cũng sẽ rơi vào trạng thái hoảng hốt và lo lắng. Thậm chí không biết phải xử trí như thế nào cho phù hợp và đúng đắn. Các bậc cha mẹ có thể phản ứng với bạo lực học đường theo nhiều cách khác nhau. Một số cha mẹ có thể khuyến khích con cái của họ bắt nạt người khác. Họ có suy nghĩ méo mó rằng bạo lực chính là sức mạnh. Trong khi đó một số cha mẹ khác lại lại cố gắng dạy con họ hành động theo cách không thu hút sự bắt nạt hoặc bạo lực. Tuy nhiên điều này thường không mang lại hiệu quả và nó có thể khiến đứa trẻ tự trách bản thân mỗi khi bị bắt nạt. Không khí và cuộc sống gia đình bị xáo trộn, căng thẳng, lo lắng. Cũng có những bậc phụ huynh chủ động và cố gắng làm việc với nhà trường khi cần thiết để giữ an toàn cho con của họ. Có vẻ như đây là giải pháp hiệu quả và lâu dài nhất mà các bậc cha mẹ cần chú ý đến. 4. Ảnh hưởng đến nhà trường và chất lượng giáo dục Bạo lực học đường có thể khiến cho môi trường giáo dục trở nên tiêu cực. Cùng với đó là chất lượng giáo dục cũng bị suy giảm rõ rệt. Các em học sinh là nạn nhân của bạo hành thường có xu hướng sợ hãi và không thể tập trung vào việc học. Nhiều em còn không dám đến trường dẫn đến kết quả học tập sa sút, thậm chí phải thi lại hoặc lưu ban. Học sinh gây bạo lực cũng sẽ phải đối mặt với việc chịu kỷ luật từ phía nhà trường. Thậm chí ở mức độ nghiêm trọng còn phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Ngoài ra, những em học sinh gây bạo lực cũng thường có kết quả học tập kém, không tập trung vào việc học mà chỉ thích thể hiện sức mạnh và cái tôi cá nhân. Đối với những em học sinh không phải là nạn nhân hoặc không tham gia bạo hành mà chỉ chứng kiến cũng bị ảnh hưởng không ít. Chúng luôn phải sống trong tâm thế sợ hãi và lo lắng. Điều này sẽ tác động xấu đến quá trình học tập. Một môi trường học tập tiêu cực sẽ kéo theo chất lượng giáo dục đi xuống rõ rệt. Ngoài ra, những hành vi bạo lực học đường của học sinh sẽ trở thành nỗi bất an của phụ huynh khi gửi con em mình đến trường, làm mất đi ý nghĩa của môi trường giáo dục lạnh mạnh trong sáng. 5.Ảnh hưởng của bạo lực học đường đối với người bạo hành Khi hành hạ người khác, chính bản thân các em cũng đang bất ổn. Lâu dần, lối sống bạo lực sẽ làm sai lệch sự phát triển nhân cách. Bạo lực học đường được xem là một nguyên nhân làm tăng tỷ lệ tội phạm tuổi vị thành niên. Theo thống kê của Bộ Công An, mỗi tháng có hơn 1.000 thanh thiếu niên phạm tội. Trong đó, 17% là thanh thiếu niên từ 14 đến 18 tuổi. Theo báo cáo của Tổng cục Cảnh sát phòng chống tội phạm, từ năm 2013 đến năm 2015, có hơn 25.00 vụ phạm pháp hình sự với 42.000 đối tượng. Trong đó hơn 75% là thanh niên và học sinh, sinh viên. Hậu quả của bạo lực học đường đối với kẻ bắt nạt đó là càng dùng nắm đấm để giải quyết vấn đề; các em càng mất đi sự chân thiện trong bản tính. Khi bạo lực gây hậu quả nghiêm trọng và bị pháp luật trừng trị; các em sẽ gánh chịu hậu quả nặng nề, ảnh hưởng đến tương lai.Đặc biệt, những đứa trẻ có hành vi bạo lực, lạm dụng quyền hành từ khi còn nhỏ, khi lớn lên có thể mắc phải những hành vi tội ác nhiều hơn những đứa trẻ khác. Trẻ em liên lụy vào hành vi bạo lực dù ở vai trò này hay vai trò kia cũng đều có nguy cơ lạm dụng rượu, thuốc lá, và các loại ma túy. 6. Ảnh hưởng đến xã hội Ảnh hưởng đến những nét văn hóa truyền thống, những chuẩn mực đạo đức quý giá: Giờ đây có những học trò ngang nhiên cãi lại thầy, cô giáo. Con cái cãi lại bố mẹ. Bạn bè đánh đấm, xảy ra khá thường xuyên. Chính những hành động ấy đã càng làm lu mờ những nét văn hóa truyền thống của xã hội, thể hiện một sự suy đồi về mặt đạo đức và sự sai lệch về mặt hành vi một cách đáng báo động. Nguyên nhân dẫn đến bạo lực học đường: Thứ nhất, đó là nguyên nhân từ chính các em học sinh. - Giới tính; - Lứa tuổi; - Cấp học; - Học lực; Đối tượng tham gia đánh nhau hầu hết là học sinh ở cuối cấp trung học cơ sở và trung học phổ thông (từ 12-17 tuổi), đây là lứa tuổi mà tâm, sinh lý các em có nhiều biến đổi, suy nghĩ bồng bột, thích tự chứng tỏ bản thân, dễ bị bạn bè rủ rê, lôi kéo, tâm lý có những nét bất ổn, đôi lúc bốc đồng, không kiểm soát được hành vi bản thân. Trong giai đoạn này, chỉ cần sự tác động, kích thích xấu từ bên ngoài cũng khiến các em học theo, do sự phát triển thiếu toàn diện, thiếu hụt về nhân cách, thiếu khả năng ứng xử, sự non nớt trong kỹ năng sống, sự sai lệch trong quan điểm, chuẩn mực sống... sẽ dẫn đến nhận thức và hành động sai. Thứ hai, nguyên nhân từ môi trường gia đình và xã hội: - Môi trường đầu tiên mà mỗi đứa trẻ được sinh ra tiếp xúc là gia đình, bố, mẹ là những người có ảnh hưởng đầu tiên và quan trọng nhất đến việc hình thành tính cách, nhân cách và định hướng sống của con cái. Trong tình hình hiện nay, có không ít ông bố, bà mẹ dạy con bằng cách la mắng, đánh đập thô bạo con khi con mắc sai lầm, dần dần đã hình thành trong con cái tính hung hăng hơn. Các yếu tố như:
Thái độ nuôi dạy trẻ rất độc đoán
Thực hành kỷ luật quá lỏng lẻo, khắc nghiệt hoặc rất mâu thuẫn
Trình độ học vấn và thu nhập của cha mẹ thấp
Cha mẹ lạm dụng chất kích thích hoặc là tội phạm
Việc con cái tiếp xúc với văn hóa như phim ảnh, sách báo, game, đồ chơi (kiếm, súng) mang tính bạo lực... cũng gây ra những tác động tiêu cực, thúc đẩy sự gia tăng tính hung hăng ở trẻ. Môi trường xã hội cũng là nguyên nhân quan trọng gây ra tình trạng bạo lực học đường. Đa số những vụ việc bạo lực học đường thường xảy ra với những thanh thiếu niên sống trong cộng đồng dân cư có môi trường sống thiếu thốn, trình độ dân trí thấp, nghèo khổ, nhiều đối tượng nghỉ học sớm, chơi bời lêu lổng, nơi có nhiều tệ nạn xã hội... khi tiếp xúc với nhiều đối tượng xấu đó đã tác động xấu tới các em, dần dần đưa vào môi trường học đường và tác động, ảnh hưởng đến những học sinh khác trong nhà trường. Thứ ba, nguyên nhân từ nhà trường: các trường học còn nặng về việc truyền thụ kiến thức cho học sinh, đôi khi lãng quên nhiệm vụ giáo dục con người. Mối quan hệ giữa nhà trường và gia đình và chính quyền địa phương còn lỏng lẻo… III. Động cơ của bạo lực học đường Sẽ không bao giờ có được câu trả lời đơn giản hoặc rõ ràng cho lý do tại sao một học sinh lại trở nên bạo lực. Tuy nhiên hầu hết các hành động bạo lực của trẻ đều sẽ xảy ra bởi một hoặc nhiều lý do khác nhau. Việc hiểu rõ hơn những điều này bạn có thể dễ dàng ngăn chặn hành vi bạo lực của trẻ trước khi nó bắt đầu. Trẻ thường thực hiện hành vi bạo lực vì những lý do sau đây:
Bày tỏ cảm xúc tức giận hoặc thất vọng.
Kiểm soát người khác.
Muốn trả đũa bạn học đã từng làm tổn thương chúng.
Cách phòng tránh bạo lực học đường:
* Đối với học sinh: – Tích cực rèn luyện kĩ năng sống, ngoan ngoãn lễ phép với ông bà, bố mẹ, với thầy cô giáo. – Chấp hành tốt nội quy trường lớp. – Tránh xa bạo lực, nói không với bạo lực. – Nếu thấy hiện tượng bạo lực phải kịp thời báo ngay cho nhà trường, thầy cô giáo hoặc cơ quan có thẩm quyền để kịp thời can thiệp và xử lí. – Học cách kiềm chế cảm xúc. - Xưng hô giao tiếp với bạn bè bằng ngôn từ lịch sự, chuẩn mực trong sáng. – Tích cực tham gia vào các hoạt động tình nguyện mà nhà trường tổ chức nhằn tăng tính thiện và tính hướng thiện trong con người các em. * Đối với nhà trường, gia đình và địa phương: – Có hình phạt và cách giáo dục nghiêm khắc, phù hợp đối với những học sinh gây ra bạo lực, và có hình thức hỗ trợ kịp thời đối với nạn nhân của các vụ bạo lực.
– Phối hợp với gia đình và cơ quan đoàn thể đóng trên địa bàn xã trong công cuộc phòng tránh bạo lực học đường. – Thường xuyên quan tâm, theo dõi và nắm bắt tình hình của các em học sinh trong lớp mình hoặc trong trường – Tạo môi trường học tập và giảng dạy trong sáng lành mạnh. – Bố mẹ cần tạo ra một môi trường sống lành mạnh, yêu thương cho con cái – Đồng thời phối hợp chặt chẽ với nhà trường và giáo viên chủ nhiệm để kịp thời nắm bắt tình hình học tập của con em mình tại trường học.